กฤตยา อัครธนากุล
สถาบันกรุงเทพอัญมณีศาสตร์

ก่อนจะก้าวเข้ามาสู่วงการที่ดูสวยจับตาในแวดวงอัญมณี ด้วยความที่เคยเป็นครูมาร่วมหลายปี ในวันนี้ อาจารย์กฤตยา อัครธนากุล ครูใหญ่แห่ง สถาบันกรุงเทพอัญมณีศาสตร์ ยังคงมีน้ำเสียงนุ่มนวล และรอยยิ้มระบายบนใบหน้าอยู่เสมอ รวมทั้งแววตาที่ดูก็รู้ว่าต้องเป็นครูใจดีแน่ ๆ
     “เมื่อตอนที่ยังเป็นครูสอนอยู่ในโรงเรียน ก็เคยคิดเอาไว้ว่าอยากจะเข้ามาอยู่ในวงการนี้ เพราะนึกเอาเองว่าน่าจะเป็นเรื่องง่าย และได้เงินตอบแทนเยอะ แต่พอได้ไปศึกษาเข้าจริง ๆ ก็รู้เลยว่าไม่ใช่ง่าย ๆ ต้องอาศัยทั้งหลักวิชาการ และการปฏิบัติจริง แต่ถ้าจะถามถึงแรงบันดาลใจจริง ๆ ที่อยากดูอัญมณีได้ก็คือ ตอนที่ได้มีโอกาสไปตลาดพลอยที่จันทบุรี ซึ่งถือเป็นตลาดนานาชาติ ที่นั่นจะไม่มีการใช้เครื่องมือใด ๆ ทั้งสิ้นในการดูพลอย ในขณะที่เราไปเสียค่าเรียนมาเป็นราคาหลักแสน แต่ทำไมยังดูแบบเขาไม่ได้ จากนั้นมาอาจารย์ก็เลยกลับมาหาเทคนิคในการเรียนรู้ให้กับตัวเอง และเรียกหลักสูตรนี้ว่า อัญมณีศาสตร์ประยุกต์”
     และนั่นคือที่มาของการก่อตั้ง สถาบันกรุงเทพอัญมณีศาสตร์ ขึ้น เพื่อถ่ายทอดความรู้อันมีค่าเหล่านี้ ให้กับผู้ที่สนใจ เพื่อจะได้นำไปประกอบอาชีพต่อไปได้
      “การที่สถาบันของเราสร้างความเชื่อถือย่างเข้าสู่ปีที่ 7 ได้นั้น คงเพราะหลักสูตรการสอนที่ไม่เหมือนใคร คนที่มาเรียนเขาก็อยากจะสามารถดูเพชรพลอยได้ โดยใช้เครื่องมือช่วยน้อยที่สุด และเมื่อเรียนจบแล้วก็อยากจะนำไปประกอบอาชีพได้เลย ซึ่งเราสามารถตอบสนองความต้องการตรงนี้ได้ อย่างในสมัยที่อาจารย์ไปเรียน ก็จำได้ว่าตัวเองอยากได้หลักสูตรแบบนี้เช่นกัน แต่ว่าไม่เคยมีที่ไหนสอน
      ...หลักการสอนของที่นี่ ต้องอาศัยการคิดนอกกรอบค่อนข้างเยอะ เพราะเป็นโจทย์ที่ตอบอยาก แต่ถ้าตอบได้แล้วก็จะเป็นที่ต้องการของทุกคน เพราะว่ามันคือความต้องการของผู้บริโภค นี่คือความไม่เหมือนใครที่กลายมาเป็นจุดเด่นของสถาบันเรา หลังการเรียนในแต่ละครั้ง จะมีการสอบและประเมินผลเลย ตัวผู้เรียนก็จะรู้คำตอบเลยว่า ในวันนั้นเขาได้อะไรไปบ้าง ซึ่งเราจะต้องรู้ทั้งในภาคทฤษฎี และปฏิบัติในการใช้ชีวิตในวงการค้า เมื่อนำมารวมกัน จึงจะได้เป็นหลักสูตรการสอนนี้ขึ้นมา”

      บนความแตกต่างที่แปลกใหม่ ด้วยเทคนิคการเรียนรู้ดูอัญมณีอย่างมืออาชีพ ที่เรียกว่า อัญมณีศาสตร์ประยุกต์ นี้ เป็นศาสตร์ที่ประยุกต์มาจากหลักวิชาการ ทางด้านอัญมณีศาสตร์ที่เป็นสากล กับลักษณะปฏิบัติจริงของการประกอบอาชีพเข้าไว้ด้วยกัน เพื่อสามารถนำไปใช้ได้อย่างเหมาะสม และสัมฤทธิ์ผลอย่างแท้จริง นับเป็นแห่งแรกและแห่งเดียวในประเทศไทย ภายใต้มาตรฐานการรับรองจากกระทรวงศึกษาธิการ ซึ่งในขณะนี้มีการเรียนการสอนใน 4 หลักสูตร ได้แก่
      การประเมินคุณภาพ และตีราคาอัญมณี และเครื่องประดับ หลักสูตรนี้ อาจารย์ กฤตยา จะดำเนินการสอนด้วยตัวเอง โดยยึดคอนเซ็ปต์ที่เข้าใจง่าย เมื่อนักเรียนเรียนจบคอร์สแล้ว จะต้องสามารถดูอัญมณีและเครื่องประดับได้ โดยไม่เน้นใช้เครื่องมืออย่างในห้องแล็บ ไม่ว่าจะเป็น เพชร ทอง หรือพลอยชนิดต่าง ๆ รวมไปถึงข้อพึงปฏิบัติเกี่ยวกับตัวเรือนที่เป็นสากลนิยม จึงเป็นสถาบันแห่งเดียวในประเทศไทย ที่สอนฝึกปฏิบัติในลักษณะนี้ โดยเจาะลึกทั้งทฤษฎี และเทคนิคปฏิบัติการ ลักษณะเดียวกับนักธุรกิจอัญมณีเครื่องประดับมืออาชีพ จึงเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการเป็นมืออาชีพอย่างแท้จริง
      “สำหรับหลักสูตรนี้มีบ้างเหมือนกันที่ไม่ได้เต็มใจมาเรียนตั้งแต่แรก แต่อาจจะโดนพ่อแม่พามา แต่พอเห็นเพื่อน ๆ เริ่มดูอัญมณีกันได้ เขาก็จะเริ่มพัฒนาตัวเองขึ้นมา และโดยส่วนมากแล้วผู้ที่มาเรียนกว่า 95% ตั้งใจเรียนเพื่อเป็นผู้ประกอบการ ที่เมื่อจบคอร์สแล้วก็สามารถไปใช้ในการประกอบอาชีพ เช่น เปิดร้านทอง ร้านจิวเวลรี่ได้เลยทันที”
      การออกแบบเครื่องประดับสำหรับผู้ประกอบการ ในส่วนของการออกแบบนั้น จะเริ่มสอนหลักการที่เป็นสากลก่อน เนื่องจากผู้ประกอบการต้องขายของหน้าร้าน จึงเน้นไปที่การวาดภาพ เพื่อสเก๊ตซ์งานตามที่ลูกค้าต้องการออกมาให้ได้อย่างรวดเร็ว หรือถ้าลูกค้ามีวัตถุดิบมาให้ ต้องสามารถออกแบบตัวเรือนที่เหมาะสมได้ในทันที เพราะปัจจุบันธุรกิจเครื่องประดับมีการแข่งขันสูง เพื่อสร้างแรงจูงใจและความประทับใจให้กับลูกค้า จึงเหมาะสมกับผู้ประกอบการที่ต้องการออกแบบได้อย่างโดดเด่น มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว และปรับแบบได้ด้วยตัวเอง เพื่อปิดการขายได้อย่างรวดเร็ว

      การออกแบบเครื่องประดับในระบบอุตสาหกรรม นับเป็นขั้นตอนที่สำคัญ และมีบทบาทอย่างยิ่งในธุรกิจ ปัจจุบัน การออกแบบฯที่ดี นอกจากจะมีรูปแบบที่สวยงามโดดเด่นแล้ว ยังต้องสวมใส่ได้สบาย และที่สำคัญต้องสอดคล้องกับการผลิต จึงจะสามารถสร้างงานที่มีคุณค่า ออกมาได้ นักออกแบบที่ดี จึงจำเป็นต้องศึกษาถึงหลักการที่ถูกต้องของการออกแบบ การอ่านแบบ การวิเคราะห์แบบ การสั่งงานตามแบบ ตลอดจนถึงกระบวนการผลิตตัวเรือน และ การประเมินราคาในเบื้องต้น เพื่อให้ได้ผลงานที่ตรงกับความต้องการของลูกค้า และสามารถผลิตได้จริง
หลักสูตรนี้เหมาะสำหรับ ผู้ต้องการเป็นนักออกแบบเครื่องประดับมืออาชีพในโรงงานอุตสกรรม

เทคนิคการเลือกเครื่องประดับ เทรนด์แฟชั่นเครื่องประดับตอนนี้ หากเป็นอัญมณี ก็นิยมสีอ่อน ๆ หากเป็นโลหะ ก็นิยมทั้งทองสีขาวและทองสีเหลือง โทนสีอ่อนจะช่วยให้ใบหน้าดูสดใสขึ้น จึงเหมาะกับวัยกลางคนด้วย ทั้งนี้ ควรเลือกแบบที่เหมาะสมกับใบหน้า และรูปร่างตัวเองเป็นสำคัญ เช่น กระแสแฟชั่นในตอนนี้ เครื่องประดับต่างหู นิยมเป็นแบบยาวระย้า ก็เหมาะสมกับสาววัยทำงาน หรือวัยกลางคนก็สามารถใส่ได้ แต่อาจจะเหมาะกับชุดสบาย ๆ ชุดใส่ไปเที่ยว และงานรื่นเริงต่าง ๆ อาจไม่เหมาะสมนักที่จะใส่ทำงาน หากต้องการใส่ อาจจะได้เพียงใส่ต่างหูแบบห้อยธรรมดา ไม่ต้องใส่แบบยาวระย้า ส่วนหลักง่าย ๆ ในการเลือกซื้อเครื่องประดับ ในกรณีที่เราทราบอยู่แล้วว่า เป็นของแท้ ให้พิจารณาที่คุณภาพทั้งของอัญมณีและตัวเรือน คุณภาพอัญมณี มีดังนี้ 1. สีของอัญมณี...ถ้าเป็นเพชร ให้พิจารณาที่สีขาวเด่น ไม่กลมกลืนกับสีของตัวเรือน แต่ถ้าเป็นพลอย พิจารณาที่ ความสดใสและบริสุทธิ์ของสี พลอยที่มีราคาแพงที่ถือว่าสวยที่สุดคือ พลอยสีแดง (ทับทิม) รองลงมาคือพลอยสีน้ำเงิน (ไพลิน) 2. เนื้อของอัญมณี...เพชรและพลอย ให้พิจารณาว่า แตกร้าว บิ่น หรือเนื้อทึบ เนื้อตัน เพียงใด 3. ไฟของอัญมณี...ทั้งเพชรและพลอย ให้พิจารณาที่ความแวววาว ระยิบระยับ ยิ่งมีมากยิ่งดี ส่วนที่เป็นตัวเรือน ให้พิจารณาที่ความประณีตของการฝังอัญมณี ความหนาบางของตัวเรือน ผิวของตัวเรือนที่เรียบมันวาว เป็นต้น

การออกแบบเครื่องประดับด้วยคอมพิวเตอร์ โดยใช้โปรแกรม Matrix 3D ที่ช่วยให้การออกแบบเครื่องประดับมีความสะดวก รวดเร็วและสวยงาม เหมือนกับชิ้นงานจริง ในวงการออกแบบทั่วโลกต่างยอมรับว่า โปรแกรม Matrix 3D เป็นโปรแกรมที่ทำขึ้นมาโดยเฉพาะ สำหรับงานออกแบบเครื่องประดับ ที่ใช้งานง่าย ไม่ยุ่งยาก มีเครื่องมือช่วยออกแบบมากมาย และสมบูรณ์ที่สุดในปัจจุบัน การออกแบบด้วยคอมพิวเตอร์นี้ จะช่วยให้ลูกค้าสามารถเห็นงานได้ก่อนการผลิตจริง สามารถปรับเปลี่ยนได้ตามต้องการ ทำให้ประหยัดเวลาและค่าใช้จ่าย
ในต่างประเทศนำเทคโนโลยีนี้มาใช้เมื่อหลายปีมาแล้ว จึงทำให้รูปแบบของเครื่องประดับมีความหลากหลาย โดดเด่นกว่าทางบ้านเรา ซึ่งแต่ละหลักสูตรของทางสถาบัน ก็เหมาะกับการใช้งานที่แตกต่างกันไป
...แต่ถ้าจะพูดถึงความประณีตแล้ว ต้องยอมรับว่าของเรายังน้อยอยู่มาก สำหรับลูกศิษย์ที่จบไป อาจารย์จะสนับสนุนเขาให้มีแบรนด์เป็นของตัวเอง เพราะการสร้างแบรนด์ของตัวเองในเมืองไทย ถือว่ายังเป็นเรื่องใหม่ เนื่องจากการควบคุมคุณภาพยังเป็นเรื่องยาก ในส่วนของเครื่องประดับที่เราส่งออกจะมีคุณภาพที่ดี ในขณะที่เครื่องประดับส่งขายในประเทศ กลับมีคุณภาพไม่ดีนัก เนื่องจากยังไม่มีหน่วยงานใด เห็นความสำคัญของมาตรฐานตรงนี้ ทั้งๆที่จุดแข็งของเราได้เปรียบทั้งทางด้านวัตถุดิบ บุคลากรทางด้านช่างเจียระไน ช่างทำตัวเรือน แต่จุดอ่อนอย่างมากของเราคือ ในเรื่องการตลาดและความแข็งแกร่งของ SME เลยทำให้เป้าหมายในการเป็นศูนย์กลางอัญมณี และเครื่องประดับของโลกไม่ชัดเจน
สำหรับในส่วนของผู้บริโภคนั้น ถ้ามีโอกาสรู้ถึงหลักในการออกแบบ โดยเฉพาะการออกแบบเครื่องประดับสำหรับผู้ประกอบการของสถาบัน ก็จะสามารถนำความรู้ไปใช้ในเรื่องการแต่งกายได้เป็นอย่างดี เช่น การเลือกเครื่องประดับให้ดูดี มีรสนิยมกับเสื้อผ้า โดยไม่ต้องใช้เครื่องประดับที่มีราคาสูงเสมอไป หรือสามารถเลือกเสื้อผ้าให้เข้ากับเครื่องประดับที่มีอยู่”
นอกจากนี้ ทางสถาบันยังมีกิจกรรมใหม่ล่าสุด ที่สนับสนุนให้ลูกศิษย์ผลิตสินค้าที่มีคุณภาพ และมีการรับรองคุณภาพ และราคาเครื่องประดับเป็นรายชิ้นที่เป็นระบบสากล เพื่อให้ผู้ซื้อมั่นใจในสินค้าทุกชิ้น โดยผู้ประกอบการจะต้องมีแบรนด์เป็นของตัวเอง โดยตั้งเป็นโครงการส่งเสริมการสร้างแบรนด์เครื่องประดับอัญมณี (Jewelry Brand Building Promotion Project ; JBP) ขึ้นในปีนี้ด้วย
หนึ่งความตั้งใจที่มุ่งมั่น กับหนึ่งสถาบันที่มีวิสัยทัศน์กว้างไกล นับเป็นจุดเริ่มต้นที่มั่นคงเพื่อรอการสานต่อที่ยั่งยืนค่ะ
(ผู้สนใจสามารถเยี่ยมชมเว็บไซต์ของสถาบันได้ที่ www.BIGSthailand.com)